O regionie

Rapy Dylańskie to mała wioska, której historia sięga początku XIX wieku, położona wśród boru sosnowego Puszczy Solskiej na Równinie Biłgorajskiej, jednej z części Kotliny Sandomierskiej. Od zachodu Równina graniczy z Doliną Dolnego Sanu, a od południa z Płaskowyżem Tarnogrodzkim, Na północy granicą są wzniesienia Roztocza Zachodniego (w najbliższej odległości ledwie kilkunastu kilometrów) ciągnącego się łukiem od Kraśnika (z najwyższym wzniesieniem Dąbrową 343,8 m n. p. m). Roztoczańskie wzniesienia – goraje, liczne lessowe wąwozy, zdebrza tej krainy porośnięte głogami, tarninami, kalinami, dereniami urzekają swoim bogactwem kolorów, kształtów i aromatów. Jej wyjątkowego krajobrazu i bioróżnorodności chroni Szczebrzeszyński Park Krajobrazowy.

Na wschodzie granicą jest Roztocze Środkowe bardziej lesiste z zachowanym bezcennym w tej szerokości geograficznej drzewostanem - buczyną karpacką, dla zachowania jej wyjątkowości został powołany w 1974 roku przez Roztoczański Park Narodowy. Przez Rapy prowadzi kilka szlaków rowerowych łączących Równinę Biłgorajską z Roztoczem:

czerwony - (Białej Łady – pętla biłgorajska) na skraj Roztocza Zachodniego do Żelebska,
żółty – (Trasa na wzgórze Polak – miejsce powstańczej bitwy 1863 r., RPN),
zielony – (Modelowy, bezdrożami Puszczy Solskiej wokół Biłgoraja),
czarny - (wokół Gminy Biłgoraj liczący ok. 93 km) oraz w odległości 2 km połączony z e szlakiem zielony,
niebieski - (Jastrzębia Zdebrz) do Turobina przez Roztocze Zachodnie)

W odległości ledwie 5 km od wioski położony jest Biłgoraj, największe miasto południowej Lubelszczyzny. Założony w 1578 roku przez rodzinę Gorajskich w XVIII i XIX wieku był europejską stolicą sitarzy. Do dzisiaj zachowała się jedyna w Europie Zagroda Sitarska w formie skansenu prezentująca historię i specyfikę produkcji sit. Nazwa Biłgoraj to połącznie dwóch członów odnoszących się do określenia położenia: ps. *bel - = `błoto, teren nizinny` (bił – pod wpływem ukraińskiego biłyj) oraz goraj oznacza `miejsce górzyste, pofałdowane oraz. Miasto położone jest na wyniosłości około 200 m n. p. m., które okalają wszechobecnie zapadliska, bagna i torfowiska, czego przykładem jest położony niedaleko miasta rezerwat torfowiskowy Obary. Cała przestrzeń wokół miasta porośnięta jest sosnowym borem, Puszczą Solską, największym zwartym kompleksem leśnym w Polsce, którego niewątpliwie Biłgoraj można nazwać stolicą. Atrakcją puszczańskiej krainy są liczne rzeki i strumienie wijące się pośród piaszczystych wzniesień, dawnych wydm – pozostałości trzeciorzędowego morza. Króluje tu nieujarzmiona Tanew z licznymi dopływami: Ładą, Szumem, Sopotem, które dla wielu kajakarzy są możliwością sprawdzenia swoich umiejętności.

Andrzej Czacharowski